Wanneer EMDR?
EMDR komt in aanmerking wanneer het kind of de adolescent kampt met problemen, waarvan vermoed wordt dat ze te maken hebben met eerder meegemaakte ingrijpende gebeurtenissen.
Toepassing van EMDR is mogelijk bij kinderen van alle leeftijden. Ook ingrijpende gebeurtenissen die plaats vonden voordat de taalontwikkeling op gang is gekomen, kunnen met behulp van EMDR worden verwerkt. Bij heel jonge kinderen krijgen ouders of verzorgers een belangrijk aandeel in de behandeling.
Wat is EMDR?
EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Dit betekent: Door oogbewegingen minder gevoelig worden en opnieuw informatie verwerken.
EMDR is een kortdurende effectief bewezen behandelmethode. Het wordt ingezet om ingrijpende of schokkende gebeurtenissen die mensen niet goed hebben verwerkt alsnog te verwerken. Bij een EMDR-behandeling wordt de onaangename gebeurtenis bewust teruggehaald met alle beelden, gevoelens en lichamelijke sensaties die daarbij horen. Tegelijk wordt een afleidende taak aangeboden. Dit kan op verschillende manieren:
Het met de ogen volgen van de hand of pen die op 30 cm afstand van het gezicht heen en weer beweegt,
Via een koptelefoon luisteren naar tikjes die afwisselend in het linker en rechter oor worden aangeboden,
Tactiele stimulatie (d.m.v. aanraking) door afwisselend op de rechter en linker hand te trommelen of te tappen. Of door afwisselend tikjes op de knieën te geven.
Voordelen EMDR
EMDR is een bewezen effectieve methode. Klachten verminderen of verdwijnen na behandeling en uit onderzoek blijkt dat dit resultaat blijvend is. EMDR werkt relatief snel. Vaak zijn 3-5 sessies al voldoende mits het om een enkele ervaring gaat. Tijdens EMDR wordt er veel minder gesproken dan bij andere therapie. Dit is met name een voordeel voor jonge kinderen of kinderen/jongeren die zich d.m.v. taal minder goed kunnen uiten. Bovendien kan de begeleiding aangepast worden aan de leeftijd en ontwikkelingsniveau van het kind.
Nadelen EMDR
Na afloop van een EMDR sessie kunnen de effecten nog even doorwerken. Dat is natuurlijk prima en ook de bedoeling. Toch kan dit er soms toe leiden dat een kind/jongere het idee heeft even de regie kwijt te zijn. Bijvoorbeeld als er nieuwe beelden of gevoelens naar boven komen. Vaak is het dan een geruststelling om te weten dat dit in de regel maar enkele dagen aanhoudt. Daarna is er als het ware een nieuw evenwicht ontstaan. Het is aan te bevelen samen met je kind een dagboekje bij te houden of ontspanningsoefeningen te doen.
Effect EMDR
De hierboven genoemde sets oogbewegingen, geluiden (tikjes m.b.v. koptelefoon) en aanrakingen zullen er langzamerhand toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dus steeds gemakkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. In veel gevallen veranderen ook de herinneringsbeelden zelf en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner. Een andere mogelijkheid is dat er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende, betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de nare ervaring steeds meer een neutrale plek krijgt in herinneringen en het verdere leven van het kind.
Voor wie?
Enkele voorbeelden
Brand, (verkeer)ongeval, inbraak, overval
Echtscheiding, adoptie, uithuisplaatsing
Misbruik, mishandeling, verwaarlozing (emotioneel, pedagogisch)
Ernstige ziekte en/of (plots) overlijden van een ouder, geliefd familielid of huisdier
(Faal)angsten
Pestervaringen, afwijzing door leeftijdsgenoten
Angsten en fobieën (tandarts, dieren, vliegen, autorijden enz)
Paniek raken, hyperventilatie, ademnood
Gebeten worden door of schrikken van een dier
Opgesloten raken in een kleine ruimte (toilet of lift)
(Ernstig) ziek zijn
Verslikken
Het zien van een enge film of gewelddadige tv-beelden
(Terugkerende) nachtmerrie
Medische ingrepen, zoals prikken of narcose